Όπως και ο άνθρωπος, έτσι και ορισμένες γάτες, δυστυχώς υποφέρουν από ακμή. Η πάθηση στις γάτες είναι γενικά ήπια και σπάνια προκαλεί σοβαρά προβλήματα. Ωστόσο, εάν η γάτα μας εμφανίζει οποιεσδήποτε αλλαγές στο δέρμα, θα πρέπει να επισκεφθούμε τον κτηνίατρο – τα δερματολογικά προβλήματα μερικές φορές μπορεί να αποτελούν ένδειξη κάποιας άλλης πιο σοβαρής παθολογικής κατάστασης.
Τι είναι η ακμή της γάτας;
Η ακμή της γάτας είναι μια δερματική πάθηση με μαύρα στίγματα και φλύκταινες (σπυράκια) στο δέρμα. Η πάθηση εμφανίζεται πιο συχνά στο πηγούνι, επειδή, στη γάτα, αυτή είναι η θέση των σμηγματογόνων αδένων οι οποίοι παράγουν ένα λιπαρό έκκριμα. Με αυτούς τους αδένες οι γάτες ορίζουν την περιοχή τους - θα δούμε τη γάτα μας πολλές φορές να τρίβει το πρόσωπο και το πηγούνι της γύρω από ανθρώπους και αντικείμενα για να τα μαρκάρει. Τα πρώτα σημάδια ανάπτυξης ακμής είναι μαύρα στίγματα γύρω από τα χείλη και το πηγούνι της γάτας μας. Αυτά οφείλονται σε απόφραξη των αδένων και τις περισσότερες φορές η πάθηση δεν εξελίσσεται περαιτέρω. Πολλές φορές ο φραγμένος αδένας μπορεί να μολυνθεί και να εμφανιστούν σπυράκια γεμάτα με πύον. Σε ορισμένες σοβαρές περιπτώσεις ακμής μπορεί να προκληθεί τριχόπτωση και να δημιουργηθούν ουλές.
Γιατί η γάτα μου εμφάνισε ακμή;
Μερικές γάτες εκκρίνουν περισσότερο σμήγμα από άλλες και είναι απλώς πιο επιρρεπείς στην εμφάνιση ακμής. Μπορεί να παρατηρήσουμε έναν κίτρινο χρωματισμό του τριχώματος γύρω από το πηγούνι στις γάτες με προδιάθεση εμφάνισης ακμής ή να παρατηρήσουμε μια κηλίδα συσσωρευμένων μαύρων λιπαρών εκκρίσεων στις περιοχές όπου τρίβονται. Υπάρχουν, επίσης, ορισμένες υποκείμενες παθήσεις που μπορεί να αποδυναμώσουν το ανοσοποιητικό σύστημα της γάτας και να αυξήσουν την ευαισθησία εμφάνισης ακμής.
Σε κάποιες περιπτώσεις συγκεκριμένες δερματικές λοιμώξεις μπορεί να οδηγήσουν στη δημιουργία ακμής στη γάτα. Εάν η γάτα μας εμφανίζει ακμή, ίσως θα ήταν καλύτερα να αποφύγουμε τη χρήση πλαστικών μπωλ φαγητού, καθώς αυτά τα μπωλ είναι πιο δύσκολο να καθαριστούν σε σχέση με τα μεταλλικά ή τα κεραμικά φαγητοδοχεία. Αποφεύγουμε, έτσι, την εμφάνιση τυχόν αλλεργικού τύπου αντιδράσεων στο πλαστικό, αλλά και τη συσσώρευση μικροβίων στο μπωλ που μπορεί να επάγουν ή/και να επιδεινώσουν την ακμή στη γάτα.
Πώς θα ξέρω αν η γάτα μου έχει ακμή;
Είναι πιθανό το πρώτο πράγμα που θα παρατηρήσουμε να είναι μαύρες κηλίδες στο πηγούνι της γάτας μας ή ένα πρήξιμο. Μερικές φορές μπορεί να φαίνεται βρώμικο ή σα να έχει σχηματιστεί μια κρούστα από μαύρες κηλίδες. Σε κάποιες περιπτώσεις οι κηλίδες μπορεί να εξαπλωθούν γύρω από το πρόσωπο και τα μάτια. Περιστασιακά, εάν η κατάσταση είναι ιδιαίτερα σοβαρή, οι γάτες με ακμή μπορεί να έχουν πυρετό και να είναι νωχελικές ή να μην είναι πρόθυμες να φάνε.
Τι εξετάσεις θα χρειαστεί να κάνει ο κτηνίατρός μου;
Ο κτηνίατρός μας θα καταλάβει αν η γάτα μας έχει ακμή, στην απλή της μορφή, κοιτάζοντας απλά το δέρμα. Ωστόσο, μπορεί να θελήσει να κάνει μερικές πρόσθετες εξετάσεις για να ελέγξει αν υπάρχει κάποια υποκείμενη αιτία. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προκληθεί ακμή στη γάτα από έντονο στρες ή αλλαγές στη ρουτίνα της, οπότε ο κτηνίατρός μας μπορεί να μας ρωτήσει σχετικά με αυτό, για να εντοπίσει οποιονδήποτε πιθανό παράγοντα που μπορεί να πυροδότησε την εμφάνισή της. Αν δεν εντοπιστεί το αίτιο που προκάλεσε την ακμή, ο κτηνίατρός μας μπορεί να θελήσει να πάρει ένα μικρό κομμάτι ιστού από το δέρμα (βιοψία) για εργαστηριακή ανάλυση. Αυτό βέβαια απαιτεί γενική αναισθησία και θα κρίνει ο κτηνίατρός μας αν χρειαστεί να προβούμε σε αυτή τη διαδικασία.
Τι άλλο μπορεί να προκαλέσει αυτές τις ενδείξεις;
Ο κτηνίατρός μας θα θέλει να αποκλείσει παρασιτικές καταστάσεις, όπως η δεμοδηκτική ψώρα (ακάρεα Demodex), ο παρασιτισμός από ψύλλους και οι μυκητιασικές λοιμώξεις (δερματόφυτα, Malassezia), καθώς αυτές μπορεί να εμφανιστούν με παρόμοιες εκδηλώσεις ή μπορεί και να συνυπάρχουν με την ακμή. Οι γάτες της φυλής Persian μπορεί να εμφανίσουν μια σοβαρή μορφή ακμής γνωστή ως «ιδιοπαθής δερματίτιδα του προσώπου», η οποία είναι ιδιαίτερα δύσκολο να αντιμετωπιστεί.
Ποια είναι η αντιμετώπιση για την ακμή της γάτας;
Σε ήπιες περιπτώσεις μπορεί να μην χρειαστεί θεραπεία, αν και ο κτηνίατρός μας μπορεί να μας συστήσει τον τοπικό καθαρισμό της προσβεβλημένης περιοχής (πλύσεις). Αυτό μπορεί συχνά να είναι αποτελεσματικό, αλλά ορισμένες γάτες μπορεί να εμφανίσουν ερεθισμό του δέρματος και πιθανά αυτές οι γάτες να είναι καλύτερα χωρίς θεραπεία. Όποιος έχει εμπειρία από ακμή στον άνθρωπο, ξέρει πόσο δύσκολο είναι να εξαλειφθεί πλήρως, αλλά και για τις πιθανές επαναλαμβανόμενες κρίσεις. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις μπορούν να εφαρμοστούν ζεστές κομπρέσες τοπικά και μπορούν να χρησιμοποιηθούν αντιμικροβιακά σαμπουάν ή ειδικές κρέμες. Η μακροχρόνια χορήγηση συμπληρωμάτων, όπως το έλαιο νυχτολούλουδου ή το ιχθυέλαιο μπορεί να βοηθήσουν σε ορισμένες περιπτώσεις. Κάποιες φορές απαιτείται και η χορήγηση αντιβιοτικών.
Πηγή: www.vetlexicon.com
Μια αρκετά μεγάλη ποικιλία δερματικών προβλημάτων μπορεί να επηρεάσει τους σκύλους και τις γάτες, συμπεριλαμβανομένων των αλλεργιών, των βακτηριακών και μυκητιασικών λοιμώξεων και των παρασιτικών μολύνσεων. Τα περισσότερα προβλήματα του δέρματος σε κατοικίδια ζώα είναι θεραπεύσιμα ή διαχειρίσιμα, οπότε αν το κατοικίδιο ζώο σας έχει φαγούρα στο δέρμα & τρίχωμα ή έχει δέρμα που δεν φαίνεται υγιές, επικοινωνήστε με τον κτηνίατρό σας. Είναι σημαντικό να επισκεφθείτε τον κτηνίατρό σας για να εξετάσει το κατοικίδιο ζώο σας για να προσδιορίσει την αιτία του προβλήματος.
Ποιες είναι οι αιτίες της δερματικής νόσου;
Μια ευρεία ποικιλία αιτιών στο δέρμα και το τρίχωμα μπορεί να προκαλέσει στο κατοικίδιο ζώο σας φαγούρα και γρατζουνιές, αλλά ο εντοπισμός του προβλήματος μπορεί μερικές φορές να είναι δύσκολος επειδή πολλά δερματικά προβλήματα είναι παρόμοια. Επίσης, τα κατοικίδια ζώα μπορεί να έχουν περισσότερες από μία διαταραχές ταυτόχρονα ή μπορεί να έχουν αλλεργικές αντιδράσεις που επηρεάζουν τα αυτιά, τα μάτια, την γαστρεντερική οδό ή την αναπνευστική οδό (π.χ. άσθμα) καθώς και το δέρμα, γεγονός που μπορεί να περιπλέξει τη διάγνωση. Υπάρχουν τέσσερις κύριες κατηγορίες δερματικών παθήσεων που παρατηρούνται σε γάτες και σκύλους:
Η αλλεργική δερματική νόσος αναπτύσσεται όταν το ανοσοποιητικόσύστημα του κατοικίδιου σαςπροσβάλλεται από ορισμένες ουσίες (αλλεργιογόνα) προκαλώντας κλινικά συμπτώματα που επηρεάζουν το δέρμα. Τα αλλεργιογόνα μπορεί να προέρχονται από το περιβάλλον, όπως μούχλα, ακάρεα σκόνης ή γύρη φυτών, από παράσιτα ή ακόμη και από τρόφιμα. Το κατοικίδιο ζώο σας μπορεί να έρθει σε επαφή με αυτά τα αλλεργιογόνα με διάφορους τρόπους:
Τα δερματικά προβλήματα που αναφέρονται παραπάνω είναι τα πιο συνηθισμένα που επηρεάζουν τους σκύλους και τις γάτες, αλλά υπάρχουν και πολλά άλλα, όπως η ανοσοκατασταλτική δερματική νόσος, ο καρκίνος που εμφανίζεται στο δέρμα και τα ενδοκρινικά (ορμονικά) προβλήματα που επηρεάζουν το δέρμα. Οι περισσότερες ασθένειες του δέρματος μπορούν να ελεγχθούν και πολλές μπορούν να θεραπευτούν. Ανεξάρτητα από την αιτία του προβλήματος του δέρματος του κατοικίδιου ζώου σας, πρέπει να μεριμνήσετε για την λύση. Όταν το κάνετε, θα είναι ανακούφιση και για τους δυο σας.
Τι είναι η φωτοδερματίτιδα της γάτας;
Πρόκειται για μια δερματοπάθεια η οποία προκαλείται από μια φωτοτοξική αντίδραση (ηλιακό έγκαυμα) σε περιοχές του δέρματος που δεν καλύπτονται πλήρως από τρίχωμα. Εμφανίζεται ύστερα από επαναλαμβανόμενη έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία και επηρεάζει κυρίως ζώα με λευκό τρίχωμα (είτε σε όλο το σώμα, είτε σε ορισμένα σημεία του σώματος και της κεφαλής), ενώ οι δερματικές αλλοιώσεις εντοπίζονται συχνότερα στα πτερύγια των αυτιών, στη μύτη, στα βλέφαρα και γύρω από τα χείλη, όπου δηλαδή υπάρχει πιο αραιό τρίχωμα.
Τα πρώτα σημάδια περιλαμβάνουν την ερυθρότητα του δέρματος και την απώλεια τριχώματος στην περιοχή. Το πρωταρχικό αυτό στάδιο, εξαιτίας της ήπιας φύσης των δερματικών αλλοιώσεων, συχνά αγνοείται μέχρι την επιδείνωση της κατάστασης με την πάροδο του χρόνου, όπου πλέον παρατηρούνται έντονη ξηροδερμία και εφελκίδες (κάπαλα/καύκαλα) στην πάσχουσα περιοχή. Δυστυχώς, αυτές οι αλλοιώσεις οδηγούν σε περαιτέρω απώλεια τριχώματος, επεκτείνοντας έτσι την εκτεθειμένη στον ήλιο επιφάνεια του δέρματος, επιδεινώνοντας το πρόβλημα. Η κατάσταση συνήθως βελτιώνεται το χειμώνα, αλλά παροδικά, καθώς κάθε καλοκαίρι που έρχεται συνοδεύεται από τον εντονότερο ερεθισμό του δέρματος. Η γάτα μας μπορεί να νιώθει πόνο στις ερεθισμένες περιοχές και να ξύνεται επανειλημμένα, προκαλώντας περαιτέρω τραυματισμό και φλεγμονή στα σημεία αυτά. Σε αυτό το στάδιο οι άκρες των πτερυγίων των αυτιών μπορεί να φαίνονται κυρτωμένες, ενώ πιθανά μπορεί να συνυπάρχουν εφελκίδες στη μύτη, στα βλέφαρα ή στα χείλη.
Μπορεί ο κτηνίατρός μας να διαγνώσει εύκολα τη φωτοδερματίτιδα;
Βάσει της κλινικής εξέτασης των προσβεβλημένων περιοχών και του ιστορικού των συμπτωμάτων, η πρωταρχική διάγνωση της νόσου είναι συνήθως δυνατή. Ωστόσο, αρκετές άλλες παθολογικές καταστάσεις (π.χ. εξωπαράσιτα, μύκητες-δερματόφυτα, κακοήθειες του δέρματος και διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος) μπορούν να μιμηθούν την εικόνα των δερματικών αλλοιώσεων της φωτοδερματίτιδας στη γάτα. Γι’ αυτό το λόγο ο κτηνίατρός μας μπορεί να προχωρήσει σε περαιτέρω εξετάσεις, καθώς και στη λήψη ιστολογικού δείγματος για βιοψία και επιβεβαίωση της διάγνωσης.
Υπάρχει πρόληψη ή θεραπεία της φωτοδερματίτιδας;
Μπορούμε να προστατεύσουμε τη γάτα μας, περιορίζοντας την περιήγησή της εκτός σπιτιού, καθώς και αποτρέποντάς την από το να “λιάζεται” μέσα στο σπίτι, μπροστά από το παράθυρο, κατά τη διάρκεια των θερμότερων ωρών (με υψηλότερη ηλιοφάνεια) της ημέρας για τη δική της ασφάλεια. Καλό θα ήταν όταν η γάτα μας κάθεται στον ήλιο να της βάζουμε κάποιο ειδικό αντηλιακό για ζώα, τοποθετώντας το στις πιο ευάλωτες περιοχές, όπως τα πτερύγια των αυτιών και πάνω από τη μύτη (φυσικά σε απόσταση από τους βλεννογόνους).
Σε πολλές περιπτώσεις συστήνεται η χειρουργική αφαίρεση των περισσότερο προσβεβλημένων ιστών, για την αποτροπή της εξέλιξης της νόσου σε καρκίνο του δέρματος.
Είναι επικίνδυνη η φωτοδερματίτιδα για την υγεία της γάτας μας;
Δυστυχώς, μπορεί να γίνει επικίνδυνη. Η φωτοδερματίτιδα της γάτας μπορεί να εξελιχθεί με την πάροδο του χρόνου, συνήθως μετά από μερικά χρόνια, σε έναν τύπο καρκίνου του δέρματος που ονομάζεται ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα. Εάν το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα εμφανιστεί στην περιοχή των πτερυγίων των αυτιών ο κτηνίατρός μας είναι πολύ πιθανό να μας προτείνει τη χειρουργική μέθοδο του ακρωτηριασμού της προσβεβλημένης περιοχής, προς αποφυγή της εξάπλωσης του καρκίνου. Εάν οι πληγείσες περιοχές εντοπίζονται στη μύτη ή γύρω από το στόμα, η χειρουργική επέμβαση μπορεί να είναι πιο δύσκολη και μπορεί να μην είναι δυνατή η πλήρης αφαίρεση των προσβεβλημένων ιστών. Άλλες μορφές θεραπείας, όπως η ακτινοθεραπεία, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για περιοχές, όπου η χειρουργική επέμβαση δεν είναι δυνατή, αν και η πιθανότητα θεραπείας της νόσου είναι μικρή. Παρότι, το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα σπάνια κάνει μεταστάσεις σε απομακρυσμένους ιστούς, σε σημεία όπου η χειρουργική επέμβαση δεν είναι δυνατή, είναι αρκετά δύσκολη η πλήρης θεραπεία του.
Πηγή: www.vetlexicon.com