Υπάρχουν διάφοροι λόγοι που μπορεί να καθιστούν τον ακρωτηριασμό ενός άκρου σε ένα ζώο απαραίτητο. Ένας από τους πιο συχνούς λόγους είναι το σοβαρό τραύμα (πολλές φορές μετά από ένα τροχαίο ατύχημα) ή η αντιμετώπιση κάποιου είδους καρκίνου στα πόδια.
Κατά γενικό κανόνα, οι γάτες ανταποκρίνονται πολύ καλύτερα στον ακρωτηριασμό απ’ ότι νομίζουμε, και μάλιστα πολύ καλύτερα και από εμάς που η απώλεια ενός ποδιού σημαίνει μόνο ένα λειτουργικό άκρο. Οι γάτες έχουν τέσσερα πόδια, οπότε η απώλεια ενός αντισταθμίζεται από τρία λειτουργικά πόδια.
Θα είναι αισθητή η απώλεια του άκρου στη γάτα μας;
Οι ιδιοκτήτες συχνά υποθέτουν ότι οι γάτες βιώνουν τα ίδια συναισθήματα με εμάς, ωστόσο αυτό μπορεί να μην ισχύει. Ας μην ξεχνάμε ότι οι γάτες είναι εξαιρετικά καλές στο να προσαρμόζονται σε νέες καταστάσεις. Πολλοί κτηνίατροι με μεγάλη εμπειρία στη διαχείριση ζώων που έχουν υποβληθεί σε ακρωτηριασμό, αναφέρουν ότι αυτά τα ζώα δεν παρουσιάζουν κανένα σημάδι συναισθηματικής διαταραχής μετά την επέμβαση. Οι περισσότερες γάτες στις οποίες έχει ακρωτηριαστεί ένα άκρο, συνήθως ανακουφίζονται στις περιπτώσεις που πρόκειται για μια σοβαρή, συχνά απειλητική για τη ζωή τους, ασθένεια. Σχεδόν πάντα αυτά τα ζώα αντιμετωπίζουν μια εξαιρετικά επώδυνη κατάσταση που επηρεάζει το πόδι που πρόκειται να αφαιρεθεί. Σε πολλές περιπτώσεις οι γάτες είναι ήδη πιο χαρούμενες και πιο ήρεμες αμέσως μετά τον ακρωτηριασμό.
Πόσο καιρό θα χρειαστεί η γάτα μου για να αναρρώσει από το χειρουργείο;
Είναι εκπληκτικό το πόσο γρήγορα τα περισσότερα ζώα αρχίσουν να κινούνται κανονικά μετά τον ακρωτηριασμό ενός ποδιού. Τα ζώα που δεν έχουν άλλα προβλήματα κινητικότητας, όπως για παράδειγμα οστεοαρθρίτιδα, θα πρέπει να κινούνται μέσα στο κρεβατάκι/κλουβί τους εντός 24 ωρών από την επέμβαση. Μάλιστα, οι νεαρές γάτες αναμένεται να αρχίσουν να περπατούν με τρία πόδια μετά από μόλις 12 ώρες.
Μετά τον ακρωτηριασμό, η γάτα μας θα χρειαστεί πιθανά να παραμείνει στο κτηνιατρείο για λίγες ημέρες μετά την επέμβαση. Ο κτηνίατρος θα χρειαστεί να εξετάζει τακτικά τη χειρουργημένη γατούλα, ώστε να διασφαλίσει ότι η πληγή επουλώνεται σωστά, αλλά και για να παρέχει την κατάλληλη φροντίδα ανακουφίζοντας το κατοικίδιό μας από τον πόνο. Αυτό το χρονικό διάστημα αποτελεί μια πρώιμη προσαρμοστική περίοδο για τη γάτα μας στο να στέκεται και να περπατά στα τρία πόδια. Μέσα σε τρεις ημέρες από την επέμβαση, οι περισσότερες γάτες θα μπορούν μέχρι και να τρέξουν ελαφρώς για 5-10 μέτρα.
Για δύο εβδομάδες μετά το χειρουργείο, η κινητικότητα της γάτας μας θα πρέπει να περιοριστεί σημαντικά, ώστε να μπορέσει να γίνει η επούλωση της πληγής μετά το χειρουργείο. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η γάτα μας επιτρέπεται να πηγαίνει στον κήπο ή στην αμμολεκάνη για να ουρήσει/αφοδεύσει και να περπατήσει λίγο, το πολύ για 5-10 λεπτά. Η γάτα μας θα αρχίσει να προσαρμόζεται και να κινεί τους μυς της με διαφορετικό τρόπο.
Πώς θα είναι η γάτα μου μετά την επέμβαση;
Μόλις η γάτα μας επιστρέψει σπίτι μετά τον ακρωτηριασμό, θα έχει μια μεγάλη ξυρισμένη περιοχή, με μια σειρά από ράμματα, στο σημείο της επέμβασης. Συχνά υπάρχουν μώλωπες κάτω από το δέρμα, όπου μπορεί να έχει κυλήσει αίμα κατά τη διάρκεια του χειρουργείου. Αυτό δεν είναι επώδυνο, όπως οι κανονικοί μώλωπες.
Θα πονάει η γάτα μου μετά την επέμβαση;
Όπως και κάθε άλλη χειρουργική επέμβαση, έτσι και ο ακρωτηριασμός θα ήταν επώδυνος εάν δεν χορηγούνταν τα κατάλληλα αναλγητικά. Ο κτηνίατρός μας λογικά θα μας συνταγογραφήσει κάποιο ισχυρό παυσίπονο. Τα παυσίπονα συνήθως χορηγούνται πριν από τη χειρουργική επέμβαση για να εμποδίσουν το αίσθημα του πόνου και ακολούθως συνεχίζουν να χορηγούνται για κάποιο χρονικό διάστημα και μετά την επέμβαση, σύμφωνα με τις οδηγίες του κτηνιάτρου μας, για να μην πονάει ο μικρός μας φίλος. Τα ζώα στα οποία είναι καλά σχεδιασμένο το χορηγούμενο σχήμα αναλγητικών, για την ανακούφιση του πόνου, είναι πολύ ήρεμα καθ' όλη τη διάρκεια της ανάρρωσης.
Πώς θα πρέπει να διαχειριστούμε την πληγή μετά την επέμβαση του ζώου μας;
Θα πρέπει να παρατηρούμε την πληγή κάθε μέρα και να ελέγχουμε για σημάδια φλεγμονής ή πόνου. Αυτά περιλαμβάνουν ερυθρότητα, οίδημα (πρήξιμο), τοπική αύξηση της θερμοκρασίας στην περιοχή, εκκρίσεις (αν τρέχει υγρό) και πόνο. Ο έλεγχος αυτός πρέπει να γίνεται μετά από κάθε χειρουργική επέμβαση, καθώς υπάρχει το ενδεχόμενο εμφάνισης μετεγχειρητικής αιμορραγίας ή μόλυνσης του σημείου της επέμβασης. Η έγκαιρη αναγνώριση των παραπάνω ενδείξεων ελαχιστοποιεί τις συνέπειες για τον μικρό μας φίλο. Εάν ανησυχούμε για την εικόνα της πληγής, θα πρέπει να επικοινωνήσουμε με τον κτηνίατρό μας. Είναι καλύτερα να ρωτήσουμε και να διαπιστώσουμε ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, από το να αφήσουμε να εξελιχθεί μια κατάσταση με δυσμενείς συνέπειες για το κατοικίδιό μας.
Πρέπει να κάνουμε κάποια τροποποίηση στο χώρο του σπιτιού;
Κάποιες γάτες δεν είναι ιδιαίτερα δραστήριες και πριν από τον ακρωτηριασμό, επομένως αυτό δεν αλλάζει ούτε μετά την επέμβαση. Οι μόνες τροποποιήσεις που μπορεί να είναι απαραίτητες για να απολαμβάνουν οι μικροί μας φίλοι μια καλή ποιότητα ζωής μπορεί να είναι απλώς να διασφαλίσουμε ότι το αγαπημένο τους κρεβάτι θα τους είναι εύκολα προσβάσιμο, ώστε να μην αντιμετωπίσουν δυσκολίες να πάνε σε αυτό, ούτε να χρειαστεί να ανεβαίνουν και να κατεβαίνουν από ύψος. Οι πιο δραστήριες γάτες μπορεί να απαιτούν λίγο περισσότερη φαντασία από την πλευρά του ιδιοκτήτη τους, για να διασφαλίσουν ότι μπορούν ακόμα να απολαμβάνουν ένα ψηλό σημείο στο σπίτι, χωρίς όμως να χρειαστεί να από πλευράς τους να ζοριστούν για να το φτάσουν (ίσως κάποια μορφή ράμπας χωρίς μεγάλη κλίση να βοηθούσε). Βραχυπρόθεσμα, λίγες εβδομάδες μετά την επέμβαση, κάποιο μικρό κουτί θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως σκαλάκι για να βοηθήσουμε τη γάτα μας να σκαρφαλώσει σε ένα αγαπημένο της σημείο στο κρεβάτι, στον καναπέ ή κάπου αλλού.
Πόσος χρόνος χρειάζεται για να μπορέσουν πάλι να περπατούν και να τρέχουν κανονικά;
Για τις περισσότερες γάτες η σωματική άσκηση είναι περιορισμένη για τις δύο πρώτες εβδομάδες μετά την επέμβαση. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου οι γάτες προσαρμόζονται τέλεια στο να κινούνται στα τρία τους πόδια και μέχρι το τέλος των δύο εβδομάδων θα μπορούν να κινούνται ικανοποιητικά εντός του σπιτιού. Οι λεπτές γάτες χωρίς άλλους επιβαρυντικούς παράγοντες, όπως άλλους τραυματισμούς, θα μπορούν να ανεβαίνουν και να κατεβαίνουν τις σκάλες μετά από δύο εβδομάδες. Οι παχύσαρκες γάτες χρειάζονται περισσότερο χρόνο αποκατάστασης και προσαρμογής λόγω βάρους. Τόσο για την υγεία και ευζωία τους, όσο και για το βάρος που επωμίζονται τα υπόλοιπα άκρα τους, η απώλεια βάρους αποτελεί πολύ σημαντικό παράγοντα στην αποκατάστασή τους.
Ο ακρωτηριασμός ασκεί υπερβολική πίεση στα υπόλοιπα άκρα;
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι από τη στιγμή που ένα ζώο υποβληθεί σε ακρωτηριασμό, τα υπόλοιπα πόδια αντισταθμίζουν τη λειτουργικότητά του. Η γάτα μας θα χρειαστεί να προσαρμόσει τον τρόπο με τον οποίο στέκεται και κινείται και αυτό έχει ως αποτέλεσμα, ως ένα βαθμό, την ανακατανομή του βάρους της. Οι τραυματισμοί των μυών ή των τενόντων είναι εξαιρετικά σπάνιοι σε ζώα που έχουν υποστεί ακρωτηριασμό. Οι παχύσαρκες γάτες έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης, παθήσεων, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και η οστεοαρθρίτιδα, σε σχέση με τις γάτες που έχουν φυσιολογικό βάρος. Η απώλεια βάρους είναι ένα κρίσιμο μέρος της μετεγχειρητικής αντιμετώπισης των παχύσαρκων γατών που έχουν κάποιο άκρο ακρωτηριασμένο.
Υπάρχουν παράγοντες αποφυγής του ακρωτηριασμού; Ποια η διαχείρισή τους;
Για να μπορέσει μια γάτα να ανταποκριθεί καλά μετά τον ακρωτηριασμό, πρέπει να είναι σε θέση να προσαρμοστεί στην καθημερινότητα με τρία πόδια. Οι γάτες με προβλήματα στη σπονδυλική στήλη συνήθως δεν μπορούν να το κάνουν αυτό. Επίσης, οι παχύσαρκες γάτες και οι γάτες που έχουν σακχαρώδη διαβήτη δεν είναι καλοί υποψήφιοι για ακρωτηριασμό, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση εάν αυτό απαιτείται και είναι ζωτικής σημασίας. Ωστόσο, είναι σημαντικό η κτηνιατρική ομάδα και οι ιδιοκτήτες, σε τέτοιες περιπτώσεις, να στοχεύσουν στη σημασία του ελέγχου του βάρους και της διαχείρισης του διαβήτη.
Είναι δυστυχώς αλήθεια ότι ο καρκίνος είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους εξετάζεται εξίσου ο ακρωτηριασμός στις γάτες. Ορισμένοι τύποι καρκίνου των οστών εξαπλώνονται (μετάσταση) πριν από τη διάγνωση της χωλότητας και πολλοί στην πραγματικότητα εξαπλώνονται από άλλες περιοχές του σώματος. Επομένως, η χειρουργική επέμβαση δεν πρέπει να θεωρείται ως θεραπεία του καρκίνου, αλλά μέρος της διαχείρισης του προβλήματος.
Σε κάθε περίπτωση, ο κτηνίατρός μας είναι σε θέση να αξιολογήσει την αναγκαιότητα του ακρωτηριασμού και να μας καθοδηγήσει κατάλληλα για την επιλογή της καλύτερης δυνατής λύσης για τον μικρό μας φίλο.
Πηγή: www.vetlexicon.com
